Augo du bruke
før inn du går,
i kot og i krokom.
For d'er uvisst å vita
kvar uvener sit
føre din fot.
|
Sæl den som gjev!
Gjest er inn komen,
kvar finn han sitt sete?
Brå vert den
som på brandom skal sitja
og føre ærend fram.
|
Eld han tarv
som inn er komen
og om kne kulsar.
Til mat og klede
den mann hev trong
som hev i fjell fari.
|
Vatn og handduk
han ventar å få
når til bords han vert beden.
Syn godlaget fram,
så greileg du kan,
med ord og attbeding.
|
Vit han tarv
som vidt skal fara;
d'er mangt heime høveleg.
Til bisn han vert
som vet for lite,
når han sit med kloke folk saman.
|
Av sin eigen klokskap
kyte ingen,
men ver håvr i hug.
Når du gløgg og tagal
i gardane sviv,
du kjem ikkje brått i beit.
|
Grannvar mann,
til gjestebod komen,
teier mens andre talar.
Lyder med øyro
og med augo skodar,
veltenkt og føre var.
|
Sæl er den
som seg mun vinne
fagre ord av folk.
Endå det er
ymist med det
du eig i annan manns barm.
|
Sæl er den
som sjølv mun eige
livsens hugnad og heider.
For ofte hev menn
ille råder
aust or barmen hjå andre.
|
Betre byrdi
du ber kje i bakken
enn mannevit mykje.
D'er betre enn gull
i framand gard;
vit er vesalmans trøyst.
|
Betre byrdi
du ber kje i bakken
enn mannevit mykje.
Med låkare niste
du legg kje i veg
enn ovdrykkje med øl.
|
Inkje så godt
som godt dei seier
er øl for manne-ætt.
Di meir du drikk,
di mindre vit
mun du i hausen hava.
|
Gløymsle-hegren
over gildet sit,
han maktstel mange.
I fjørene hans
eg fjetra vart
i garden hjå Gunnlåd.
|
Åren vart eg
og ovdrukken
hjå den frode Fjalar.
Best er gildet,
om ut at du går
heil i sinn og sans.
|
Klok og tagal
skal kongsson vera,
frøkleg går han fram.
Gladvær og fjåg
kvar gut skal svive
til sin døyande dag.
|
Ein stakkar tykkjest
han støtt må leva,
når han strid mun sky.
Men alderdomen
gjev ingen mann fred,
om spjut honom sparde.
|
Tåpen glanar
når til gilde han kjem,
fumlar fåmen og mullar.
Så snart han ein slurk
av skjenken fær,
då utan stans han sullar.
|
Han eine veit,
som vide reiser
og om mellom folk hev fari,
kor vel sin hug
han held i taum,
kvar som veit kva vit er.
|
Spar ikkje mjøden,
men med måte du drikk;
sei det som tarvst eller tei!
Ikkje nokon
neise deg kan
for du tidleg vil kvile om kveld.
|
Ov-etar, om han
ikkje seg sansar,
et seg heilt i hel.
Mang ein tull
vert for magen sin
til lått mellom kloke karar.
|
Bølingen veit
når frå beite han skal
koma heim om kveld.
Men ovnøyta, ho
aldri veit
å høve mage-mål.
|
Vesal-mannen
og meinkroken
alltid lastar og ler.
Ikkje han veit
det han vita turvte:
han sjølv hev last og lyte.
|
Vitlaus mann
vaker all natti
tenkjer både opp og ut.
Han er trøytt og mod
når morgonen kjem,
og alt er flokut som før.
|
Vanklok mann
trur vel om alle
som hugblidt mun helse.
Ikkje han ser
at dei snaror legg han,
når han sit med kloke saman.
|
Vanklok mann
trur vel om alle
som hugblidt mun helse.
Det ser han fyrst
når til tings han kjem:
av frendar eig han få.
|
Vanklok mann
veit alt, han trur,
der mellom bergi han bur.
Men når framandfolk
honom finn,
rådlaus røynest han då.
|
Vanklok mann
som vankar ute,
det er tryggast han teier.
At lite han veit,
det varest ingen,
utan for mykje han mæler.
|
Frod den tykkjest
som frega kan
og sjølv etkvart seia.
Ikkje nokon
av løyner det
som ut er ført mellom folk.
|
Ovnøgdi mæler
den som aldri teier,
bort i hyr og heim.
Ei radmælt tunge
som låkt er tøymd
ofte seg ugodt gjel.
|
Til narr skal ingen
ein annan hava,
om på gjesting han går.
Ofte trur seg klok
den inkje vert spurd,
når trygt i ro han ruggar.
|
Tykkjest gjest klok
som tek til sprangs,
når i gilde han gjest hev hædt.
Han veit ikkje fullvel,
den som flirer i laget,
om han ikkje range folk råkar.
|
Mange gode
grannar du finn
som alltid må antrast i gilde.
Opphav gjerest
til ævleg strid,
når gjest er rang imot gjest.
|
Ein dugleg åbit
skal du eta jamleg,
når du på gjesting vil gå.
Då slepp du sitja
svolten og kei,
så du maktar lite å mæle.
|